In de Verenigde Staten worden standbeelden van Zuidelijke leiders en andere historische figuren die verband houden met de slavernij en het doden van inheemse Amerikanen afgebroken, onleesbaar gemaakt, vernietigd, verplaatst of verwijderd na protesten in verband met de dood van George Floyd, een zwarte man, bij de politie hechtenis op 25 mei in Minneapolis.

In New York maakte het American Museum of Natural History zondag bekend dat het een standbeeld van Theodore Roosevelt, de 26e Amerikaanse president, voor de hoofdingang zal verwijderen. Het standbeeld toont Roosevelt te paard, geflankeerd door een Afro-Amerikaan en een Native American te voet. Wat het met het beeld gaat doen, heeft het museum nog niet gezegd.

In Houston zijn twee Zuidelijke standbeelden in openbare parken verwijderd. Eén van die beelden, de Spirit of the Confederacy, een bronzen beeld dat een engel met een zwaard en een palmtak voorstelt, stond al meer dan 100 jaar in Sam Houston Park en staat nu in een stadspakhuis.

De stad heeft afgesproken om het standbeeld te verhuizen naar het Houston Museum of African American Culture.

Terwijl sommigen oproepen tot en actie ondernemen om zich te ontdoen van de Zuidelijke beelden, verdedigen anderen deze.

In Richmond, Virginia, is het standbeeld van de Zuidelijke generaal Robert E.Lee een centrum van conflict geworden. Demonstranten eisten dat het standbeeld zou worden verwijderd, en de gouverneur van Virginia, Ralph Northam, vaardigde een bevel uit om het te verwijderen.

Het bevel werd echter geblokkeerd toen een groep vastgoedeigenaren een rechtszaak aanspande bij een federale rechtbank met het argument dat het verwijderen van het standbeeld de omliggende eigendommen zou devalueren.

Federale rechter Bradley Cavedo oordeelde vorige week dat het standbeeld eigendom is van het volk op basis van de akte van het bouwwerk uit 1890. Hij vaardigde een bevel uit dat de staat verbiedt het te verwijderen voordat er een definitieve uitspraak is gedaan.

Uit een onderzoek uit 2016 door het Southern Poverty Law Center, een juridische belangenorganisatie zonder winstoogmerk, bleek dat er in de VS meer dan 1.500 openbare Confederate-symbolen bestonden in de vorm van standbeelden, vlaggen, staatskentekenplaten, namen van scholen, straten, parken, feestdagen en militaire bases, vooral geconcentreerd in het Zuiden.

Het aantal Zuidelijke beelden en monumenten bedroeg toen meer dan 700.

Verschillende opvattingen

De National Association for the Advancement of Coloured People, een burgerrechtenorganisatie, roept al jaren op tot het verwijderen van Zuidelijke symbolen uit openbare en overheidsruimtes. Er zijn echter verschillende opvattingen over hoe om te gaan met historische artefacten.

“Ik ben hierover verscheurd omdat dit de representatie is van onze geschiedenis, dit is de representatie van wat we dachten dat oké was”, zegt Tony Brown, een zwarte professor in de sociologie en directeur van de Racism and Racial Experiences Workgroup aan de Rice University. “Tegelijkertijd hebben we mogelijk een wond in de samenleving, vinden we dat niet meer oké en willen we de beelden graag verwijderen.”

Uiteindelijk zei Brown dat hij graag zou zien dat de beelden blijven staan.

‘We hebben de neiging om onze geschiedenis wit te wassen. We hebben de neiging te willen zeggen dat racisme geen deel uitmaakt van wie we zijn, geen deel uitmaakt van onze structuren, geen deel uitmaakt van onze waarden. Dus als je een standbeeld weghaalt, vergoelijk je onze geschiedenis, en vanaf dat moment heeft het de neiging degenen die het standbeeld verplaatsen het gevoel te geven dat ze genoeg hebben gedaan, ‘zei hij.

Niet dingen laten verdwijnen, maar dingen zichtbaar maken met context, is precies hoe je mensen laat begrijpen hoe diepgeworteld racisme is, betoogt Brown.

“De munteenheid van onze natie is gemaakt van katoen, en al ons geld is gedrukt door blanke mannen, en sommigen van hen bezaten slaven. Als je dat soort bewijs laat zien, zeg je: wacht even, we betalen de dingen met katoen bedrukt met slaveneigenaren. Dan zie je hoe diep het racisme zit”, zei hij.

James Douglas, hoogleraar rechten aan de Texas Southern University en voorzitter van de Houston-afdeling van de NAACP, zou graag zien dat de Zuidelijke beelden worden verwijderd.

‘Ze hebben niets met de burgeroorlog te maken. De beelden werden opgericht om de Zuidelijke soldaten te eren en om Afro-Amerikanen te laten weten dat de blanke mensen de controle hebben. Ze werden opgericht om de macht te demonstreren die blanke mensen hadden over Afro-Amerikanen”, zei hij.

Beslissing mislukt

Douglas is ook een criticus van het besluit van Houston om het Spirit of the Confederacy-standbeeld naar het museum te verplaatsen.

“Dit standbeeld is ter ere van de helden die vochten voor staatsrechten, in essentie degenen die vochten om Afro-Amerikanen als slaven te houden. Denkt u dat iemand zou voorstellen om een ​​standbeeld in een Holocaust Museum te plaatsen waarop staat dat dit standbeeld is opgericht ter ere van de mensen die de Joden in de gaskamer hebben vermoord? vroeg hij.

Standbeelden en gedenktekens zijn bedoeld om mensen te eren, zei Douglas. Het feit dat ze in een Afrikaans-Amerikaans museum worden geplaatst, neemt niet weg dat de beelden hen eren.

Voor Brown is het laten staan ​​van de beelden geen eer voor die persoon.

“Voor mij is het een aanklacht tegen de instelling. Als je een Zuidelijk standbeeld hebt, zegt het niets over de persoon. Het zegt iets over het leiderschap. Het zegt iets over iedereen die dat beeld mede heeft ondertekend, iedereen die zei dat dat beeld daar thuishoort. Ik denk niet dat je die geschiedenis wilt uitwissen”, zei hij.

Brown zei dat mensen meer tijd zouden moeten besteden aan het bedenken hoe het komt dat “we besloten dat dit onze helden zijn om mee te beginnen, en bedenken hoe we besloten dat die beelden oké waren”.

De Black Lives Matter-beweging dwingt Amerika om zijn verleden verder te onderzoeken dan alleen de Zuidelijke beelden.

HBO heeft de film Gone with the Wind uit 1939 vorige week tijdelijk uit het onlineaanbod verwijderd en is van plan de klassieke film opnieuw uit te brengen met een bespreking van de historische context. De film is bekritiseerd vanwege het verheerlijken van de slavernij.

Vorige week kondigde Quaker Oats Co ook aan dat het de afbeelding van een zwarte vrouw uit de verpakking van zijn 130 jaar oude siroop- en pannenkoekenmixmerk Aunt Jemima zou verwijderen en de naam zou veranderen. Mars Inc volgde dit voorbeeld door de afbeelding van een zwarte man uit de verpakking van het populaire rijstmerk Uncle Ben's te verwijderen en zei dat het de naam zou veranderen.

De twee merken werden bekritiseerd vanwege hun stereotiepe beelden en het gebruik van eerbetuigingen die een tijd weerspiegelden waarin blanke zuiderlingen 'tante' of 'oom' gebruikten omdat ze zwarte mensen niet met 'meneer' of 'mevrouw' wilden aanspreken.

Zowel Brown als Douglas vinden de zet van HBO verstandig, maar zij bekijken de stappen van de twee voedselbedrijven anders.

Negatieve weergave

"Het is het juiste om te doen", zei Douglas. “We hebben grote bedrijven zover gekregen dat ze zich de misvatting van hun handelswijze realiseerden. Ze zeggen: 'We willen veranderen omdat we ons realiseren dat dit een negatieve weergave van Afro-Amerikanen is.' Ze herkennen het nu en doen er afstand van.”

Voor Brown zijn deze acties gewoon een andere manier voor de bedrijven om meer producten te verkopen.

Demonstranten proberen maandag het standbeeld van Andrew Jackson, de voormalige Amerikaanse president, in Lafayette Park voor het Witte Huis neer te halen tijdens protesten tegen rassenongelijkheid in Washington, DC. JOSHUA ROBERTS/REUTERS